دانلود مقاله-تحقیق-پروژه-کارآموزی
مرجع کامل خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهیدانلود مقاله-تحقیق-پروژه-کارآموزی
مرجع کامل خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهیمقاله بررسی روشهای ارزیابی بانک‌های داخلی از پروژه‌های سرمایه گذاری
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 3 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 90 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 46 |
مقاله بررسی روشهای ارزیابی بانک‌های داخلی از پروژه‌های سرمایه گذاری در 46 صفحه ورد قابل ویرایش
روشهای ارزیابی بانک‌های داخلی از پروژه‌های سرمایه گذاری
تعریف طرح:
طرح یا پروژه عبارتست از مجموعه عومل و اجزاء و برنامه‌های اجرائی زمانبندی شده برای یک واحد تولیدی (صنعتی، معدنی، کشاورزی و ساختمانی) و خدماتی با بودجه‌ای لازم بمنظور تولید کالا و یا ارائه خدمات مشخص در جهت تأمین قسمتی از نیاز جامعه (تقاضا) و اعتلای سطح تولید و ارائه خدمات و ملا توسعه اقتصادی کشور.
مراحل اجرائی بررسی طرح:
در اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا و بمنظور مانع بانک و حصول اطمینان از اجرای صحیح طرح و سودآور بودن آن و بازیافت تسهیلات اعتباری مورد درخواست وهزینه‌های سرمایه‌ای در گردش در مدت زمان مورد نظر بانک، ضرورتاً بایستی در امر بررسی و نظارت بر اجرای طرحها دقت کافی معمول گردد.
واحدهای تأمین کننده منابع مالی طرحها بایستی علاوه بر اطمینان از برگشت وجوه، و ملحوظ داشتن نقش آن واحد تولیدی در توسعه اقتصاد جامعه، در بررسیهای خود اطمینان حاصل نمایند که:
1- طرح از نطر در اولیت های تعیین شده قرار داشته و تقاضا برای تولیدات آن وجود دارد.
2- طرح از لحاظ فنی قابل اجراء بوده و حدود و مشخصات اجزاء آن متناسب با فعالیت و تولیدات مربوطه باشد.
همچنین امکانات در نظر گرفته شده برای اجرای طرح با بودجه مشخص و زمان تعیین شده قابل دسترسی می باشد.
3- طرح از لحاظ مالی دارای سودآوری و بازدهی مناسب بوده و گردش وجود نقدی آن برای انجام تعهدات و بارپرداخت تسهیلات اعتباری درخواستی در سررسیدهای تعیین شده کافی باشد.
پس از بررسی و تأیید صلاحیت مدیران و مجریان طرح و موجه بودن اجری آن از لحاظ اقتصادی، فنی ومالی و تعیین سهم هزینه های سرمایه ای و سرمایه در گردش قابل پرداخت توسط بانک، تسهیلات متناسب با هزینه‌های اجرای طرح تصویب و همزمان یا بعد از هزینه شده سهم هزینه های سرمایه ای مربوط به متقاضی و با اعمال نظارت مستقیم و مستمر توسط کارشناسان و واحد ذیربط و به موازات پیشرفت فیزیکی طرح پرداخت خواهد شد.
اطلاعات و مدارک مورد نیاز برای بررسی طرح:
بمنظور بررسی طرح نیاز به اطلاعات و مدارک ذیل می‌باشد .
1- کپی اساسا نامه شرکت ممهور به مهر اداره ثبت شرکتها.
2- روزنامه رسمی، حاوی ثبت شرکت در اداره ثبت شرکتها.
3- اسامی سهامداران و تعداد سهام متعلق به هر یک از آنها.
4- مدارک مربوط به تخصص و تجربه مدیران اجرائی طرح.
5- کپی موافقت اصلی با جواز تأسیس که مدت اعتبار آن منقضی نشده باشد.
6- طرح تفضیلی (شامل بررسیهای اقتصادی، فنی و مالی)
7- پروفرمای ماشین آلات خارجی و پیش فاکتور ماشین آلات داخلی.
8- مدارک مربوز به تخصیص ارز ماشین آلات و تجهزات وارداتی.
9- قرارداد دانش فنی همکاریهای فنی.
10- کپی مدرک مربوط به سند مالکیت یا قرارداد واگذاری زمین محل اجریا طرح.
11- نقشه های اجرائی ساختمان و تأسیسات و نقشه کلی استقرار ساختمانهای طرح.
12- قرارداد های متعقده با پیمانکاران ساختمان و تأسیسات محلی اجرای طرح.
13- نقشه استقرار ماشین آلات طرح.
14- مجوزهای مربوط، برق، آب، گاز، تلفن و محیط زیست و سایر مجوزهای لازم جهت اجرای طرح.
15- سایر اطلاعاتی که جهت بررسی طرح ضروری می‌باشد.
مفاهیم مورد نیاز در بررسی طرح:
الف- موافقت اصولی:
مجوزی است که بعد از تأیید طرح توسط وزارتخانه یا ادارات کل وابسته به آنها در مراکز استانها صادر می‌شود و به موجب آن متقاضی میتواند در زمان مقرر نسبت به ایجاد واحد تولیدی مورد نظر با رعایت مقررات مربوط اقدام نماید. و معمولاً در آن نکات ذیل قید شده است:
1- نام مجری طرح.
2- محل اجرا (استان- شهرستان)
3- نوع محصول تولیدی.
4- ظرفیت اسمی.
5- وسعت زمین محل اجرای طرح.
6- زیر بنای لازم جهت ساختمانهای تولیدی و اداری.
7- میزان برق مصرفی.
8- میزان آب مورد نیاز.
9- تعداد کل کارکنان.
10- کل سرمایه گذاری ثابت.
11- میزان ارز مورد نیاز (در صورت داشتن ماشین آلات و مواد اولیه خارجی)
ب- جواز تأسیس[1] :
مجوزی است که به موجب آن متقاضی میتواند به منظور تکمیل و بهره‌برداری آزمایشی از واحد صنعتی نسبت به اجرای طرح مندرج در آن و سفارش مواد اولیه و سایر نیازمندیهای مربوط با رعایت قوانین و مقررات جاری اقدام نماید.
ج- اجرای بهره برداری:
مجوز است که در صورت کلیه مراحل اتمام عملیات ساختمانی و تأسیساتی ونصب و راه‌اندازی ماشین آلات و استخدام و آموزش کارکنان لازم، طبق مصوب و بدنبال صدور جواز تأسیس صادر می شود.
د- کالاهای تولیدی:
1- کالای مصرفی: کالاهائی هستند که بلافاصله به مصرف می‌رسند.
الف- کالاهای مصرفی بی دوام: که با مصرف آنها در ظرف مدت کوتاهی از بین می روند از قبیل خوراک، سوخت، مواد پاک کننده و …
ب- کالاهای وسطه‌ای: کالای است که خودش به تنهائی و مستفیماً مورد مصرف قرار نمی‌گیرد بلکه بتوسط آن کالای دیگری مورد مصرف مثل شیشه یا آجر برای ساختمان و همچنین چوب برای کمد با دیسک و صفحه کلاچ در اتومبیل.
4- کالای سرمایه‌ای: کالایی است که برای تولید کالاهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرد و به دو دسته تقسیم می‌شوند:
الف- کالای سرمایه‌ای برای تولید کالای مصرفی مثل ماشین آلات کارخانه تولید کننده مواد غذائی.
ب- کالای سرمایه‌ای: برای تولید کالای سرمایه‌ای دیگر کارخانه‌هائی که ماشین آلات تولید می‌کنند یا کارخانه‌هائی که سازنده کارخانه‌های دیگر می‌باشند.
هـ- طرفیت اسمی: ظرفیت مجاز یک واحد تولیدی است که طبق پروانه بهره‌برداری برای یک واحد تولیدی مشخص شده است.
و- ظرفیت عملی: ظرفیت تولید ممکن ماشین آلات در عمل در یک واحد تولیدی می باشد.
ز- ظرفیت تولیدی: ظرفیتی است که یک واحد تولیدی با توجه به امکانات موجود یعنی آب و برق و سوخت و مواد اولیه و آموزش و استفاده صحیح از کارکنان به آن میزان تولید دست خواهد یافت.
ح- شیفت کار: روش تنظیم انجام کار در یک واحد تولیدی است که در آن گروههای کارگران در دسته‌جات مختلف و در نوبت‌های مختلف کار می‌کنند.
ط- تعداد روزهای کار: با توجه به نوع کاری تولید، در یک واحد تولیدی تعیین می‌شود و معمولاً بین 250 الی 300 روز در سال می‌باشد.
بررسیهای اقتصادی در گزارشهای توجیهی طرح:
بررسی اقتصادی عبارتست از شناخت بازار یک کالا و یا یک رشته تولیدی خاص عرضه، تقاضا، قیمت فعلی و پیش بینی آن موارد در یک دوره معین و برآورد کمبود یا مازاد کالا در دوره مزبور و نیز تعیین میزان و ترکیب محصولات تولیدی، برنامه‌ریزی، بازاریابی و تحلیل آثار ناشی از اجرای طرح مورد بررسی و روی میزان اشتغال، سطح قیمت‌ها، بودجه عمومی، تراز پرداخت و جریانهای توزیع درآمد، و بطور کلی عوارض ناشی از اجرای طرح کلی اقتصاد (تولید ملی) و یا پیشرفت تکنولوژی که اهم نکات مورد بررسی ذیلاً بیان می‌گردد:
الف- موضوع محصول:
تعریف: تعریف جامعی از محصول تولیدی.
طبقه‌بندی: شامل کالاهای مصرفی، سرمایه‌ای و استراتژیکی.
فصلی بودن: مانند تولید کولر و بخاری که بادی مورد توجه قرار گیرد.
مشخصات: از نظر فیزیکی و شیمیائی.
ب- جایگزینی محصول:
سابقه محصول جدید (قیمت جدید، سهم بازار- مقایسه آن با محصول مشابه خارجی)
در صورت وجود محصول مشابه خارجی، کیفیت آن، قیمت و امکان رقابت (قابلیت رقابت محصول مشابه خارجی)
ج) بررسی بازار:
بررسی بازار شامل موارد ذیل می‌باشد:
1-عرضه: عرضه کالا به دو طریق انجام شود:
الف- تولید داخلی: شامل تولید کارخانجات موجود، کارگاهها، واحدهای غیرصنفی، متفرقه.
ب- خالص واردات:
(واردات پس از کسر صادرات) خالص واردات + تولید داخلی= عرضه کالا در گذشته
2- میزان تقاضای در گذشته:
اگر در بررسی طرح به این نتیجه بریم که در گذشته باندازه کافی، کالای مورد نظر عرضه شده و تقاضای بازار برابر با عرضه بوده، می‌توان گفت ارقام مصرفی که بدست می آیند، ارقام مصرفی واقعی خواهند بود.
خالص واردات + تولید داخلی= مصرف
ولی اگر در اثر کمبود، عرضه در گذشته کافی نبوده و تقاضا بیشتر بوده است، این مصرف، واقعی نیست و باید بر اساس آمار و ارقام و روند گذشته و ملحوظ داشتن سلیقه‌ها و مقتضیات جامعه کمبود عرضه یا فزونی تقاضا را مشخص کنیم و به عرضه اضافه نمائیم تا مصرف واقعی بدست آید.
3- پیش بینی تقاضای آینده:
برای پیش بینی تقاضای آینده روشهای مختلفی متداول است که برخی از آنها بشرح زیر می‌باشد:
- تعمیم روند گذشته تقاضا.
- مصرف سرانه.
- مقایسه های بین‌المللی.
- ضرایب فنی.
- گرایش و سلیقه مصرف کنندگان.
- تغییر الگوی مصرف.
- سایر روشهای ممکن.
4- پیش بینی امکانات تولید در آینده:
در این مرحله به 3 موضوع باید توجه داشته باشیم:
- تعیین ظرفیت های عملی واحدهای موجود.
- تعیین ظرفیت های عملی طرحهای توسعه واحدهای موجود.
- تعیین ظرفیت های عملی موافقت‌های اصولی صادره که احتمالاً به بهره‌برداری خواهند رسید.
الف- هدف از اجرای طرح:
شامل تولید محصول با توجه به ظرفیت طرح، تعداد روزکار در سال و تعداد شیفت کاری در روز و امکان استفاده از چند شیفت کاری با عنایت به نوع تولید و سایر عوامل وابسته به آن.
ب- ظرفیت تولیدی طرح:
ظرفیت اسمی طرح، ظرفیتی است که بر اساس موافقت اصولی وزارتخانه مربوطه تعیین می‌گردد. ظرفیت تولیدی، ظرفیتی است که با توجه به امکانات تجهیز شده در طرح قابل دسترس می‌باشد. برای تعیین ظرفیت تولیدی موارد ذیل باید دقیقاً مورد بررسی قرار گیرند:
- ظرفیت ماشین آلات انتخابی: با توجه به نوع تولید، ماشین آلات و تعداد مناشین‌آلات، می‌بایستی ظرفیت تک تک ماشین آلات، بررسی و نهایتاً ظرفیت کلی خط تولید با توجه به توانایی‌های موجود و تخصص افراد و امکان استفاده از حداکثر ظرفیت، مورد بررسی قرار گرفته و با ظرفیت اسمی مقایسه گردد.
- تعداد شیفت کار در روز.
- امکانات تهیه مواد اولیه.
- روش تولید محصول بصورت خطی یا سفارشی.
ج- مواد اولیه و امکانات تهیه آن:
میزان مواد اولیه مورد نیاز برای تولیداتت طرح و نحوه تأمین آن (از منابع داخلی و یا خارجی) می‌بایستی مورد بررسی دقیق قرار گیرد. هر چه وابستگی مواد آن به خارج کمتر باشد، در زمان تولید از آسیب‌پذیری کمتری برخوردار خواهد بود.
حسب نوع تولیدات طرح مواد اولیه طرح مواد میتواند شامل مواد خام، مواد کمکی، مواد بسته‌بندی، مواد نیمه ساخته و مواد ساخته شده باشد.
د: تولیدات طرح:
مشخصات فنی تولیدات طرح، نقشه محصول، مشخصات فیزیکی و ترکیب محصول باید مورد توجه قرار گیرند.
در طرحهائی که تولیدات متنوع دارند باید مشخص شود که چند درصد از تولیدات به محصول مورد نظر اختصاص می‌یابد. تنوع تولید، امکانات بیشتری را از لحاظ بازار عرضه فراهم خواهد نمود.
هـ- بررسی تکنولوژی تولید و قراردادهای همکاری های فنی:
تکنولوژی ساخت محصول که بسیار حائز اهمیت می‌باشد در مورد هر پروژه متفاوت است. چنانچه در طرح مورد مطالعه نیاز به تکنولوژی خاصی باشد می‌بایستی دقیقاً مورد مطالعه قررا گرفته و از امکان نحوه تأمین آن نیز اطمینان حاصل شود.
در انتخاب تکنولوژی عوامل ذیل نیز مورد دقت نظر قرار میگیرد.
مقاومت کارگران بدلیل استفاده از حداقل نیروی انسانی، تکنولوژی اتوماتیک و سرمایه‌گذاری نسبتاً بالا، غیرقابل انعطاف بودن خطا تولید، مشکلات تعمیر و نگهداری و قطعات یدکی، مخارج زیاد نصب و طراحی، افزایش ظرفیت تولید، گاهش هزینه‌های کارگری، کاهش ضایعات، بهبود کیفیت و قابلیت رقابت با محصول خارجی و …
علاوه بر قراردادهای تکنولوژی، قراردادهای همکاری فنی، مهندسی، دانش فنی و … نیز، معمولاً در بعضی از پروژه‌ها با کمپانی‌های خارجی منعقد می‌گردد.
و- روش تولید:
با انتخاب تکنولوژی مورد نیاز، روش تولید محصول (با توجه به ماشین آلات انتخابی) مورد بررسی قرار می گیرد. ابتدا قطعات قابل ساخت، از قطعات خریدنی (اعم از داخلی یا خارجی) مجزا گردیده و با توجه به نوع قطعات، روش تولید هر قطعه از بدو ورود مواد اولیه به کارخانه تا تکمیل قطعه (گردش مواد اولیه) مشخص خواهد گردید و در نهایت با مونتاژ قطعات خارجی و ساخته شده، محصول مورد نظر تکمیل و آماده خواهد شد. ضمن اینکه در روش تولید می‌بایستی از روشی که حداقل زمان ممکن برای ساخت را در بر داشته باشد، استفاده نمود و زمانهای بیکاری و توقف را به حداقل رسانیده و در نهایت با تعیین فرآیند عملیات ساخت (روش تولید)، نمودار کامل روش تولید را ترسیم نمود.
ز- کنترل کیفیت:
کنترل کیفیت محصول از اهمیت والایی برخوردار است. کنترل کیفیت از بدو ورود مواد به خط تولید و نهایتاً محصول نهائی را در بر میگیرد.
ح- برنامه زمان بندی اجرا ی طرح:
جدول زمان بندی اجرای طرح، از زمان شروع تا خاتمه عملیات اجرائی و رسیدن به بهره‌برداری با استفاده از چارت خطی، بنحویکه زمان شروع هر یک از فهالیتها (عملیات) و زمان ختم آنها مشخص شود و نهایتاً زمان اجرای طرح (از شروع تا خاتمه) را تعیین نماید.
مقاله بررسی جامع ماهواره
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 140 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 48 |
مقاله بررسی جامع ماهواره در 48 صفحه ورد قابل ویرایش
ماهواره:
با پرتاب ماهواره اسپاتنیک (Sputnik) در سال 1957 میلادی عصر تسخیر مدارهای آسمانی توسط انسان آغاز گردید. اولین ماهواره توسط شوروی سابق پرتاب گردید. این ماهواره همانند یک توپ نقره ای بود و کمتر از یک فوت اندازه داشت همچنین دارای آنتهایی بود که صدای بیپ بیپ را به زمین مخابره می کرد تا ما متوجه شویم که آنها اولین ها در فضا هستند. ولی به فاصله بسیار اندکی بعد از آن ماهواره معروف اکسپلورر – 1 (Explorer-1) توسط آمریکا به فضا پرتاب گردید. رقابت این دو کشور موجب گردیدند تا تعداد ماهواره های پرتاب شده به شدت افزایش یابند. به تدریج کشورهای دیگر نیز با کمک دوابر قدرت جهانی موفق به ساخت و پرتاب ماهواره گردند. هم اکنون بالغ بر پنج هزار ماهواره حول زمین در حال گردش هستند و مأموریتهای مختلفی را انجام می دهند.
ما همه نوع اطلاعات از ماهواره کسب می‌کنیم بعضی از مواردی که برای دستیابی به آنها از ماهواره ها استفاده می‌کنیم عبارتند از:
- اطلاعات هواشناسی مانند بارش باران، برف، ابر بودن هوا، درجه حرارت.
- اطلاعات اقیانوسها مانند دمای آنها، امواج، موقعیت کوههای یخی شناور.
- اطلاعات دیگر مانند لایه اوزن و تأثیر خورشید بر روی زمینه مغناطیسی کرة زمین.
- اطلاعات جاسوسی و عکسبرداری از مناطق مختلف کره زمین.
هر ماهواره با توجه به تجهیزات و پیشرفتگی آن دارای عمری محدود می با شد. ماهواره هایی که در مدار پایین جو زمین (LEO) حدوداً چند صد کیلومتر بالاتر از زمین حرکت می‌کنند ممکن است به طور اتفاقی به داخل جو زمین کشیده شوند وسپس بسوزند.
ماهواره هایی که در قسمت بالاتر قرار دارند ممکن است برای مدت زیادی در آنجا قرار گیرند. فضاپیماهایی مانند ویجر 1و2 که به قسمت خارج منظومه شمسی فرستاده شده اند، هنوز درحال حرکت و جلو رفتن هستند. آنها مظومه شمسی را ترک نکرده اند اما زمانی که این کار را بکنند به رفتنشان ادامه خواهند داد. چیز زیادی بیرون بین ستارگان وجود ندارد. سرما و تاریکی در آنجا حکمفرماست. انرژی آنها تمام خواهد شد. اما بر روی هر فضا پیمایی یک پلاک به همراه علائم و تصاویری قرار داده شده است.
بنابراین اگر شخصی در آنجا آنها را پیدا کند فضا پیماها دارای نقشه ای هستند که آن اشخاص بتوانند بیایند و ما را پیدا کنند. هر چند شانس خیلی کمی وجود دارد که شخصی آنها را پیدا کند.
علاوه بر این، کشور روسیه تا جایی پیش رفته است که به پرتاب ماهوارة حامل موجودات زنده به فضا اقدام کرده است. یک موشک روسی ماهواره تحقیقاتی حامل موجودات زنده را برای انجام آزمایشات علمی در یک مأموریت دو هفته ای به مدار فرستاد. ماهوارة Photon حامل موجودات زنده ای چون عقرب، خرچنگ، سمندر آبی و مارمولک می باشد که به فضا پرتاب شده و پس از پایان دو هفته مأموریت به زمین باز خواهد گشت. این ماهواره توسط یک موشک «سایوز» از پایگاه بایکونور در قزاقستان پرتاب شد.
کشور عزیز ما ایران نیز از قافله عقب نماند، و نخستین ماهواره ایران به کمک روسیه از پایگاه روسی پلستسک به مدار زمین فرستاده شد.
ماهوارة سینا یکی از چهار مسافر موشک کاسموس 3 روسیه بود که به فضا فرستاده شده و در ارتفاع 700 کیلومتری از سطح زمین در مدار معین خود قرار گرفت. روسیه، چین، بریتانیا نیز ماهواره خود را همسفر سینا – 1 کرده بودند. ساخت این ماهواره 32 ماه به طول انجامید. این ماهواره تحقیقاتی و دارای سیستمی مخابراتی و دو دوربین است که با دقت 250 و 50 متر از منابع طبیعی و محصولات کشاورزی تصویر می گیرد. همچنین بعد از حوادث طبیعی نظیر زلزله می توان از این ماهواره برای تسهیل عملیات امداد کمک گرفت. وزن تقریبی این ماهواره 170 کیلو گرم است.
ایران اکنون چهل و سومین کشوری است که در فضا ماهواره دارد. ماهوارة مصباح نیز در شرف تکمیل شدن و پرتاب قرار دارد. این ماهواره نیز توسط سازمان فضایی روسیه در مدار قرار می گیرد. کاربرد ماهوارة مصباح، ذخیره و ارسال اطلاعات است که کار آن اتصال بین ایستگاه های زمینی به صورت ذخیره و ارسال، تشخیص منابع و معادن، هواشناسی و کنترل ها سامانه های انتقال برق، نفت و گاز است. ارتفاع ماهوارة مذکور 1000 کیلومتر است. در مدار ارتفاع پایین (LEO) قرار میگیرد. وزن آن 75 کیلوگرم و اندازه اش 80*50*50 سانتیمتر می باشد که می توان این ماهواره را در زمرة میکرو ماهواره ها قرار داد. تعداد دور آن در شبانه روز 14 دور خواهد بود و 45 دقیقه می توان آنرا در شبانه روز رویت کرد. طول عمر مفید این ماهواره 3 سال است. علاوه بر این ماهواره: زهر نیز که یک ماهوارة ملی است در شرف پرتاب قرار دارد.
ماهواره یک سیستم مخابراتی، التکریکی و مکانیکی و ... است. اگرچه عمده ترین وظیفه یک ماهواره دریافت و ارسال اطلاعات از و به ایستگاه زمین است. ولی در این بین مجموعه های دیگری نیز فعالیت می کنند که عملکرد صحیح مخابراتی ماهواره وابسته به صحت و کاربرد آنها نیز می باشد.
ماهواره ها با توجه به نوع مأموریتی که انجام می دهند بر اساس پارامترهای مختلف به انواع گوناگون دسته بندی می گردند.
تقسیم بندی ماهواره ها را می توان به گونه های زیر نام برد:
1- تقسیم بندی بر اساس وزن
2- تقسیم بندی بر اساس مأموریت
3- تقسیم بندی بر اساس مدار حرکت
در نوع اول از تقسیم بندی ماهواره ها به انواع زیر تقسیم می شوند.
1- ماهواره های بزرگ
2- ماهواره های متوسط
3- ماهواره های کوچک (Mini)
4- ماهواره های ریز (Micro)
5- ماهواره های ریزتر (nano)
6- ماهواره های خیلی ریز (Pico)
بیش از 1000 کیلوگرم
بین 500 تا 1000 کیلوگرم
بین 100 تا 500 کیلوگرم
بین 10 تا 100 کیلوگرم
کمتر از 10کیلوگرم
کمتر از 1 کیلوگرم
درنوع دوم از تقسیم بندی، ماهواره ها به ماهواره های ناوبری و هدایت، نقشه برداری، تصویری، هواشناسی، تجسسی و چند منظوره که هر کدام عملیات خاصی را انجام می دهند تقسیم می گردند.
در نوع سوم از دسته بندی، مدار ماهواره ها گوناگون می باشد که چند نمونه از آنها مدار ژئو سنکرون، مدار کوتاه یا مدار پایین (LEO) و ... می باشد.
فلسفه اصلی ظهور و توسعه ماهواره های کوچک، راهی برای کاهش هزینه روز افزون ماموریتهای فضایی و بر چند دلیل عمده متکی است. اولین دلیل کوچک سازی در صنایع الکترونیک است.
با دقت در روند تکامل محصولات الکترونیکی بویژه در سیستمهای فضایی می توان پی برد که اینگونه محصولات روز به روز کوچکتر، کاراتر و ارزانتر شده اند. امروزه حتی کامپیوتر وحافظه های غیر فضایی تواناتر از سیستمهای فضایی گذشته می‌باشند. دومین عامل ظهور پرتاب کننده های کوچک است. کشورهای دارای تکنولوژی پرتاب از پرتاب کننده های کوچک حمایت می‌کنند. به عنوان مثال روسیه موشکهای فضایی خود را به منظور بکارگیری، جهت پرتاب ماهواره های کوچک اصلاح کرده است. حتی روسیه طرحی فراتر برای موشکهای نظامی خود نیز ارائه کرده است. دانشمندان فضایی روسیه طرحی را پیشنهاد کرده اند که بر اساس آن ماهواره های کوچک با استفاده از یک موشک جامد سوز که در زیر بال هواپیمای میگ نصب می شود راهی مدار گردند. این موشک ایشیم نام دارد و درحال حاضر یک گروه از دانشمندان روس و قزاق بر روی اجرایی کردن طرح مذکور فعالیت دارند. مکانیزم کار به این صورت خواهد بود که هواپیمای میگ – 31 محموله
(شامل موشک بالابرنده و ماهواره ) را به ارتفاعی در حدود 25 تا 30 هزار متر می‌رساند و سپس آنر ارها می سازد و سپس موشک ایشیم به طور مستقل ماهوارة 16 کیلوگرمی را به مداری در حدود 200 کیلومتری خواهد رساند. از ویژگیهای آن این است که به تنها از امنیت بیشتری نسبت به موشکهای مایع سوز فعلی برخودار است بلکه به لحاظ عدم آلودگی محیط زیست نیز از آنها پیشی می گیرد. عامل سوم این است که به دلیل ساده تر بودن خطر پذیری کمتر و هزینه پایینتر بکارگیری ماهواره های کوچک در مدار پایین تمایل کشورهای در حال توسعه به پا نهادن در این عرصه افزایش چشمگیری یافته است. اگر چه عملکرد ماهواره های کوچک در تمام جنبه ها نمی تواند حریف ماهواره های بزرگ شود ولی از آنجایی که در تمام مراحل ساخت و طراحی تحت کنترل مستقیم کشور مربوط قرار دارند از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشند.
تاریخچه شناسایی و کنترل وضعیت ماهواره :
برای آنکه ماهواره ها بتوانند مأموریتشان را به درستی انجام دهند و اهداف مورد نظر را برآورده کنند لازم است که وضعیتشان (جهتشان) درفضا کنترل شود. دربررسی کنترل وضعیت ماهواره نخستین پرسشی که پیش می آید شناسایی وضعیت ماهواره و چگونگی صحت و یا عدم صحت اطلاعات درمورد حالت کنونی آن است تا بتوان درقدم بعدی به تصحیح آن از طریق اعمال کنترل پرداخت. بهمین علت دقت عملکرد زیرسیستم شناسایی وضعیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علاوه بر آن یکی از مهمترین زیر سیستمها نیز سیستم کنترل وضعیت است که وظیفه جهت دهی و نگهداشتن جهت ماهواره را برعهده دارد. درواقع سیستم کنترل وضعیت ماهواره به کمک عملکردها و قوانین کنترل، جهت ماهواره را کنترل و آنرا پایداری می نماید. با توجه به مأموریت ماهواره از عملگر ها و قوانین کنترل متفاوت استفاده می شود.
مسأله شناسایی و کنترل وضعیت ماهواره توسط بسیاری از محققین مورد بررسی قرارگرفته است. که هریک از این تحقیقات دارای نقاط قوت و ضعفی است.
1. آقای فن و همکاران به مسئله کنترل وضعیت با استفاده از کنترلر PD پرداخته است دراین کار برای بهبود دقت سمت یابی ماهواره های کوچک از یک چرخ ممنتومی (MW) واقع در محور Pitch ماهواره و میله های مغناطیسی سه محور به عنوان عملگرهای ماهواره برای تولید گشتاور کنترلی استفاده شده است. این طراحی برای ماهواره های کوچک که در مدار LEO هستند، طراحی شده است. زیرا میله های مغناطیسی تنها می توانند درمدارات LEO کاربرد داشته باشند. ولی این عیب همین روش است . [11]
2. آقای شوو همکاران یک کنترلر PID مقاوم برای سیستم کنترل وضعیت ماهواره طراحی کرده اند. دراین کار ساختار کنترلر PID برای کنترل وضعیت استفاده شده است و از مفاهیم تئوری کنترل غیر خطی HOO برای مقاوم بودن سیستم نسبت به اغتشاشات وارد به سیستم ماهواره استفاده شده است. حسن این روش کنترل برروی مانور ماهواره حول زوایای بزرگ می باشد. اما استفاده از تئوری کنترل مقاوم و غیر خطی گرچه منجر به طراحی یک کنترلر با عملکرد مطلوبتر می شود ولی غالباً طراحی و پیاده سازی چنین کنترلر هایی پیچیده و دشوار است. [12]
3. آقای تسیو تراس و همکاران مساله تنظیم را برای معادلات دینامیک سرعت زاویه‌ای برای یک جسم صلب چرخشی حل کردند و با حل این معادلات کنترل‌های خطی بهینه و زیر بهینه نتیجه شده است. ساختار کنترلرهای ساده بوده ولی عیب آن این است که کنترلی برروی زوایای وضعیت (زوایان اویلر) صورت نمی گیرد و کنترل تنها برروی سرعت زاویه ای (نرخ زوایای اویلر) انجام می گیرد. [13]
4. آقای لاوتون و همکاران برای مساله کنترل وضعیت یک کنترلر بهینه با حل معادلات همیلتون – جاکوبی – بلمن طراحی کرده اند استفاده از این روش سبب بهبود پاسخ کنترل و ساده شدن حل معادلات بهینه شده است. [14]
5. آقای پارک و همکاران مساله کنترل وضعیت سه محوره ماهواره رابررسی کرده و دراین کار عدم قطعیتهای ماتریس اینرسی سیستم را نیز لحاظ کرده اند. مزیت این روش ای است که ماهواره می توان حول زوایای بزرگ مانور انجام دهد. دراین کارگشتاورهای اغتشاشی وارد برماهواره لحاظ نشده است. [15]
6. آقای شو وهمکاران با استفاده از فیدبک حالت غیرخطی، کنترل وضعیت ماهواره را برای مانورهای بزرگ انجام داده اند و کنترلر طوری طراحی شده که سیستم نسبت به اغتشاشات وارد برماهواره مقاوم باشد. انجام مانور با زوایای بزرگ برای سیستم وضعیت باتوصیف دینامیکهای غیر خطی همواره بوده و کنترل آن نیز غیرخطی خواهد بود که مشکل پیاده سازی کنترل غیرخطی وجود دارد [16]
7. آقای باسالیس و همکاران مساله کنترل وضعیت ماهواره را با استفاده از روش تطبیقی بررسی کردند و قانون کنترل تطبیقی برای زوایایی کوچک طراحی شده است. گشتاور اغتشاشات حذف شده است. همچنین دراین کار تنها گشتاور آیرودینامیکی وارد بر ماهواره درنظر گرفته شده است و از بقیه گشتاورهای اغتشاشی صرفنظر شده است. پیاده سازی قانون کنترل دراین حالت ساده می باشد. تصحیح نکردن قانون کنترل درمقابل اغتشاشات موجب نامحدود شدن پارامترهای کنترل شده و سیستم کنترل تطبیقی دارای عملکرد نامطلوب خواهد بود. و از نظر عملی سبب می شود که انتگرال گیرها به حالت اشباع برسند [17]
8. آقای تابودا و همکاران برای کنترل وضعیت یک ماهواره خاص از کنترل فازی استفاده کرده اند. اما دراین حالت از عملگر موجود به صورت بهینه استفاده نشده و نتایج حاصله ازدقت خوبی برخوردار نبوده اند. زیرا عملگرهای مورد استفاده توانایی ایجاد گشتاور کنترلی لازم را دربازه خواسته شده توسط کنترل کننده فازی مربوطه دارا نبوند. [18]
9. آقای کری و همکاران با استفاده از کنترل لغزشی (Sliding control) پایداری سیستم ماهواره را درمقابل عدم قطعیت ها بررسی کرده اند. اگر چه الگوریتم ارائه شده باعث ایجاد عملکردی مناسب برای ماهواره بوده است اما این روش برای ماهواره های کوچک به دلیل توان مصرفی زیاد کاربرد ندارد. [19]
10.آقای نتو و همکاران به منظور کنترل وضعیت و برای بررسی پایداری ماهواره بابایاس اندازه حرکت زاویه ای از روش دوم لیاپانوف و با توجه به عدم قطعیت درماهواره واعمال اغتشاشات محدود از کنترل کننده تطبیقی استفاده کرده اند اما پایداری ماهواره با وجود کنترل کننده تطبیقی تضمین نشده است[20].
11.آقای تسوچیا و همکاران یک روش کنترلی نوع PI برای یک ماهواره با گشتاور دهنده های مغناطیسی ارائه کرده اند. عیب این روش درآن بود که فقط گشتاور دهنده های مغناطیسی بکارمی رفت. درنتیجه فقط برای کنترل وضعیت ماهواره های مدار پایین کاربرد داشت. بعلاوه قانون کنترل PI یک قانون کنترل خطی بود و لازم بود که دینامیک ماهواره درکلیه نقاط مسیر ماهواره خطی سازی شود وسپس این قوانین اعمال گردد. [21]
12.آقای هودگارت و همکاران برای کنترل وضعیت از الگوریتهای خاموش- روشن برای کنترل وضعیت یک ماهواره مدار پایین استفاده کرده اند. بکارگیری الگوریتهای ارائه شده، دقت سیستم کنترل وضعیت را به کمتر از رسانده ومصرف انرژی حداقل رابه دنبال خواهد داشت. اکثر ماهواره هایی که از قانون کنترلی خاموش –روشن استفاده می کنند از گشتاوردهنده های مغناطیسی به عنوان عملگر استفاده می کنند که درنتیجه درارتفاعات مداری بالا کاربرد چندانی ندارد. [22]
مقاله بررسی جامع تورم
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 35 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 40 |
مقاله بررسی جامع تورم در 40 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست :
عنوان صفحه
فصل اول
تورم چیست--------------------------------------------- 1
آمار تورم ---------------------------------------------- 6
راههای مبارزه با تورم ------------------------------------- 7
رابطه تورم و توسعه چیست؟--------------------------------- 8
تورم چه تاثیری بر نظام کل کشور دارد ------------------------- 9
خصوصیات اقتصادی ایران ---------------------------------- 12
فصل دوم
تاریخچه تورم در اسلام و کاهش ارزش پول --------------------- 17
پول رایج درصدر اسلام------------------------------------- 21
فصل سوم
اسکناس های تورم زا یاتورم های اسکناس زا --------------------- 28
آمارهای بانک مرکزی -------------------------------------- 31
فصل چهارم
نتیجه گیری --------------------------------------------- 32
منابع و مأخذ--------------------------------------------- 34
پیشگفتار :
به عنوان یک دانشجوی اقتصاد از ترم اول نسبت به این موضوع یعنی تورم کنجکاو بودم متأسفانه فرصتی برای به دست آوردن اطلاعات در مورد این موضوع پیدا نکرده بودم تا این که برای درس روش تحقیق این موضوع را انتخاب کردم. همیشه هر وقت حرفی از اقتصاد به میان میاید اولین حرفی که افراد عامی در مورد اقتصاد مطرح می‌کنند تورم است با اینکه هیچ اطلاعات دقیقی در مورد این موضوع ندارند و فقط این اسم را به عنوان یک معذل اقتصادی شنیده اند از این رو تصمیم گرفتم که در مورد تورم تحقیق کنم البته قسمت عمده ای از تحقیق من جمع آوری اطلاعات می باشد ولی تمام تلاشم را کردم که از معتبرترین منابع و مآخذ در دسترس استفاده کنم و امیدوارم نتیجه گیری هایی که کردم مفید باشد.
مقدمه :
تورم یکی از موضوعات مهم در کشور ماست. همانگونه که می دانید در ایران درصد تورم در سال های اخیر بسیار زیاد بوده است و به طوری که قیمت ها در هر سال بسیار افزایش یافته و قدرت خرید مردم کم شده است. این تحقیق اطلاعات بیشتری درباره موضوع تورم ارائه می‌دهد.
فصل اول تحقیق در مورد تورم و مشکلات آن است و همین طور تأثیر آن به نظام اقتصادی و ...
فصل دوم در مورد تاریخچة تورم در اسلام و کاهش ارزش پول می باشد.
فصل سوم در مورد اسکناس های تورم زا یا تورم های اسکناس زا که آماری در مورد اسکناس ارائه می‌دهد.
فصل چهارم نتیجه گیری و راهکارهای مناسب مبارزه با تورم است.
چکیده :
تورم به زبان ساده
تورم (INFLATION) که یکی از قدیمی ترین پدیده های اقتصادی جهان و در حال حاضر یکی از معضلات جامعه ما نیز می باشد معلول سقوط و تنزل ارزش پول است که بر اثر عدم تعادل و افزایش نامتناسب وسایل پرداخت (نقدینگی، اعتبارات بانکی، اوراق بهادار و اخیراً پول الکترونیکی) نسبت به موجودی کالا به وجود می آید. و لازم به یادآوری است که عده ای از اقتصاددانان عوامل دیگری از قبیل نوسانات نرخ ارز، فعالیتهای بانک های تجاری، صادرات و واردات، خریدهای اضافی و بالاخره جنگ، زلزله و بلایای آسمانی را در ایجاد تورم مؤثر می دانند که در تحلیل نهایی و کم وبیش اغماض به همان سقوط ارزش پول و عدم تعادل نامتناسب نقدینگی و موجودی کالا منتهی می گردد. در این مورد ذکر مثال ساده ای را بی مناسب نمی داند.
اگر در یک واحد اقتصادی میزان نقدینگی را هزار و موجودی یک کالای به خصوص را صد فرض کنیم بهای واحد کالای مورد نظر ده خواهد بود. حالا اگر نقدینگی به دو هزار افزایش یابد و یا موجودی کالا به پنجاه واحد تقلیل پیدا کند بهای واحد مورد نظر به بیست افزایش خواهد یافت.
· سوابق تورم
سابقه تورم به سابقه اقتصاد در جوامع باز می گردد. ولی گران ترین و شدید ترین تورمی که در قرن اخیر به یاد داریم تورم آلمان در 1923 روسیه شوروی مقارن با انقلاب اکتبر و چین در سال 1948 قابل یادآوری است. در تورم سالهای 1923 به بعد در آلمان برابری مارک آلمان با دلار آمریکا بیش از یک میلیارد سقوط نمود برای یک غذا مارک را با سبد حمل می کردند و بهای خرید یک خانه قبل از تورم به مصرف خرید یک قالب کره یا پنیر می رسید.
در ایران نیز در طول تاریخ مانند سایر جوامع تورم و آثار آن همواره مشاهده شده ولی نزدیک ترین و شاید مهم ترین آن در سالهای 55-1945 وبعد از انقلاب اسلامی و بر اثر جنگ تحمیلی و فرار سرمایه ها می توان ملاحظه نمود. در تورم دو رقمی سالهای اخیر بایستی به نقش افزایش غیر منتظره بهای نفت اشاره شود که چنانچه این افزایش و ذخیره ارزی در خط تولید قرار نگیرد الزاما بایستی فاجعه‌ای را در اقتصاد کشور انتظار داشت.
· آثار تبعی تورم
همانطور که اشاره شد اولین آثار تورم در سقوط ارزش پول و افزایش هزینه زندگی مشاهده می گردد. باید دانست که تورم برای عموم طبقات آثار مشابه و یکسانی ندارد. بازرگانان و واسطه های مبادلات کالا به دنبال افزایش بهای مایحتاج عمومی بهای موجودی کالای خود را متقابلاً بالا برده و افزایش هزینه زندگی را با افزایش سطح زندگی جبران می نمایند ولی طبقات کم درآمد و با درآمد ثابت به خصوص حقوق بگیران ابتدا ناگزیر از کاهش سطح زندگی و احتیاجات اولیه خود از قبیل خوراک، پوشاک و ... بوده و در صورت ادامه تورم مجبور به استفاده از پس انداز یا فروش دارایی های احتمالی از قبیل طلا و جواهرات خانواده به قیمت ارزان به دلالان و رانت خواران می گردند چنانچه این امکانات را هم نداشته باشند. اجباراً به مشاغل کاذب دوم و سوم روی می آورند.
آثار دیگر تورم را در بودجه دولت و صادرات و واردات می توان ملاحظه نمود. می دانیم که دولت نیز به نوعی مصرف کننده کالا و پرداخت کننده حقوق و دستمزد می باشد و در نتیجه بار تورم را بر دوش دارد و باید به نوعی آن را جبران نماید. این امر از طریق افزایش مالیات ها به خصوص مالیات غیر مستقیم و یا کسر بودجه از شبکه بانکی که خود نیز تورم زا می باشند تأمین می گردد که در هر دو صورت تحمیل مجددی است به طبقات کم در آمد. در مورد صادرات و واردات اضافه می نماید که بالا رفتن بهای تولیدات با توجه به رقابت سایر کشورهای تولید کننده موجب کا هش صادرات و افت تولید داخلی به خاطر تأمین نیاز مردمان سبب افزایش واردات خواهد گردید.
· مقابله با تورم
می دانیم که صحیح ترین راه مبارزه با پدیده های اجتماعی شناسایی و برطرف کردن علل آن است در مورد علل اصلی تورم و افزایش نقدینگی و کاهش موجودی کالا اشاره شده بود که ذیلاً مورد بررسی قرار می گیرد. افزایش نقدینگی یا به گفته علمای اقتصاد رشد اقتصادی فی نفسه اگر به مصرف توسعه اقتصادی برسد نه تنها موجب تورم نمی شود بلکه خود عامل جهت بالا رفتن سطح تولید و نهایتاً کاهش تورم می گردد در غیر این صورت و چنانچه مورد بهره برداری بورژوازی، دلالی و رانت خواران قرار گیرد تورم مضاعف را موجب شده «بلای جان مردمان خواهد شد».
جهت تأمین کالای مورد نیاز و مقابله با تورم نظرات متعددی از قبیل حذف واسطه‌ها مبارزه با احتکار، جلوگیری از فزونی تقاضا و ... اظهار شده که هر کدام به نوبه خود مفید و مؤثر می باشد ولی باید دانست که اجرای این امر یعنی افزایش تولید و تأمین کالای مورد نیاز فقط از طریق سوق دادن سرمایه و نقدینگی به صنعت، کشاورزی، دامپروری و خدمات عمومی وابسته به آنها (شبکه حمل و نقل داخلی و خارجی، آب، برق، گاز و تلفن ...) امکان پذیر می باشد. نکته قابل یادآوری و بسیار مهم این که سرمایه گذاری در تولید شرایط خاص اقتصادی از قبیل نرخ بهره در بازار آزاد درصد بیکاری، بورس اوراق بهادار، نقش یارانه و ... را طلب می‌کند که در شماره های بعد درباره آنها اشاره خواهیم کرد.
فصل اول
- تورم چیست؟
تعریف های مختلفی از تورم وجود دارد که همه آنها تقریباً بیانگر یک موضوع هستند: تورم عبارت است از افزایش دائم و بی رویه سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات که در نهایت به کاهش قدرت خرید و نابسامانی اقتصادی می شود.
- انواع تورم
در نظریه های اقتصادی، تورم را به سه نوع تقسیم می‌کنند:
1- تورم خزنده (آرام یا خفیف): به افزایش ملایم قیمت ها گفته می شود. در تورم خفیف، افزایش قیمت بین 1تا6 درصد، حداکثر 4 درصد یا بین 4تا8 درصد در سال ذکر شده است.
2- تورم شدید (تورم شتابان یا تازنده): در این نوع تورم آهنگ افزایش قمیت ها تند و سریع است. برای تورم شدید، 15 تا 25 درصد در سال را نوشته اند.
3- تورم بسیار شدید (تورم افسارگسیخته، فوق تورم و ابر تورم): این نوع تورم شدیدترین حالت تورم به شمار می رود. معیار تورم بسیار شدید را 50 درصد در ماه یا دو برابرشدن قیت هادر مدت شش ماه و... بیان داشته‌اند.
البته نمی توان نرخ ثابتی ارائه کرد زیرا این مقادیر با توجه به شرایط زمانی و ... عوض می شوند. علاوه بر این تقسیم بندی کلی می توان تورم را به دسته های کوچکتری نیز تقسیم کرد:
1- تورم پنهان: در آن قیمت ثابت ولی کیفیت کمتر می شود.
2- تورم خزنده : تورمی آرام و پیوسته است. معمولاً به علت افزایش تقاضا است. بعضی اقتصاددانان معتقدند که محرکی برای افزایش در آمد است و بعضی دیگر معتقدند که سبب کاهش قدرت خرید است (هر 25 سال 50%).
3- تورم رسمی: به علت افزایش عرضه پول از سوی دولت.
4- تورم ساختاری: به علت افزایش قیمت ها به دلیل وجود تقاضای اضافی. در این نوع تورم دستمزدها به دلیل وجود فشار (کمبود) در برخی بخش ها افزایش می یابد. این نوع تورم در کشورهای در حال پیشرفت زیاد است.
5- تورم سرکش: افزایش سریع و بی حد و مرز قیمت ها. آثار تورم سرکش عبارتند از (1) کاهش ارزش پو، (2) گسستگی روابط اقتصادی، و (3) فروپاشی نظام اقتصادی. این نوع تورم معمولاً پس از جنگها یا انقلاب ها رخ می‌دهد مثل افزایش قیمت 2500% در آلمان در سال 1923.
6- تورم شتابان: افزایش سریع و شدید نرخ تورم. مثلاً وقتی دولت سعی کند بیکاری را پایینتر از حد طبیعی نگاه دارد، این اقدام باعث افزایش تورم می شود.
7- تورم مهار شده: تورمی است که به دلیل وجود شرایط تورمی که در کشور ایجاد شده ا ست و در مقابل از افزایش آن جلوگیری شده این شرایط معمولاً از فزونی تقاضای کل بر عرضه کل کالاها و خدمات پدید می آید که با فرض ثابت بودن دیگر شرایط به ازدیاد قیمت ها می انجامد.
8- تورم فشار سود: تورمی که در آن تلاش سرمایه داران برای تصاحب سهم برزگی از درآمد ملی منشأ تورم می گردد.
9- تورم فشار هزینه: تورمی که مستقل از تقاضا صرفاً از افزایش هزینه های تولید ناشی می شود. مثال بارز چنین تورمی را در تمام کشورهای صنعتی غرب پس از افزایش استثنایی بهای نفت در سالهای 1973 و 1978 می توان دید. برخی از اقتصاددانان معتقدند که متداولترین منبع تورم فشار هزینه قدرت اتحادیه های کشوری است که اضافه دستمزدی بیش از افزایش بازدهی بدست می آورند و این خود در یک مارپیچ تورمی موجب افزایش قمیت ها و متقابلاً تقاضا برای دستمزد بیشتر می شود. منتقدان این نظریه استدلال می‌کنند که اگر اتحادیه های کارگری هنگامی که موفق به افزایش دستمزد شوند که سطح تقاضای کل برای جبران آن به اندازه ی کافی افزایش نیافته باشد گرایش هایی در جهت افزایش بیکاری بوجود خواهد آمد که اثرات رکوردی بر اقتصاد خواهد داشت. چنین فرآیندی نمی تواند به طور نامحدودی ادامه یابد و بنابراین تورم فشار هزینه یقیناً نمی تواند بیان کننده تورم مزمنی باشد که کشورهای اروپای غربی پس از جنگ جهانی دوم به آن دچار شدند. لذا افزایش قیمت را، در مرحله نخست، یا باید حاصل تقاضای اضافی یا حاصل بالا بردن کل تقاضای پولی برای جلوگیری از بیکاری دانست.
10- تورم فشار تقاضا: تورم ناشی از فزونی تقاضای کل نسبت به کل جریان کالا و خدمات ایجاد شده در اقتصاد که همه عوامل تولید را با ظرفیت کامل بکار گرفته باشد. هر گاه تقاضای مصرف کنندگان دولت و بنگاهها برای کالا و خدمات بر عرضه موجود فزونی گیرد قمیت ها در اثر این عدم تعادل افزایش خواهد یافت. در اصل افزایش قیمت باید تقاضای اضافی را از میان بردارد و بار دیگر تعادل برقرار سازد و بر این اساس باید برای گرایش مستمر به سوی تورم، که ویژگی بسیاری از اقتصادهای پس از جنگ شده است، توصیفی یافت. یکی از نظریه های رایج در این باره مازاد مستمر تقاضا را ناشی از سیاست دولت می داند. بنا بر این نظریه در حالی که مصرف کنندگان و شرکتها به هنگام افزایش قیمت ها تقاضای خود را کاهش می دهند، دولت به هنگام افزایش قیمت ها تقاضای خود را کاهش می دهند، دولت به دلیل توانایی اش در تأمین مالی مخارج خود از محل ایجاد پول، می تواند میزان مخارج خود ار به ارزش واقعی حفظ کند یا حتی افزایش دهد. در نتیجه این اقدام نه تنها میل مستمر به تورم بوجود می آید بلکه سهم بخش دولتی از کل منابع موجود در اقتصاد نیز افزایش می یابد.
11- تورم اننقال تقاضا: نظریه ای عناصر تورم فشار تقاضا و فشار هزینه را با هم ترکیب می‌کند و تغییر در ساخت تقاضای کل را دلیل تورم می شمارد. هر گاه اقتصاد دچار انعطاف ناپذیری های ساختاری باشد، گسترش برخی صنایع با افول برخی دیگر از صنایع همراه خواهد بود و عوامل تولید را به آسانی نمی توان به بخش های تولیدی انتقال داد. از این رو برای جذب وسایل تولید به سوی صنایع در حال گسترش باید قیمتهای بالاتری پرداخت شود. در نتیجه کارگران بخش های افول یابنده خواستار دستمزدی برابر با کارگران دیگر بخش ها می شوند و ترکیب این عوامل به تورم می انجامد.
12- تورم فشار قیمت: نوعی تورم فشار هزینه که در اثر تحمیل قیمتهای بسیار گزاف از سوی صاحبکاران اقتصادی با هدف دستیابی به سودهای کلان بدست می آید.
13- تورم فشار دستمزد: نوعی فشار هزینه که سرچشمه فرایند تورم را فشار اتحادیه کارگری بر بازار کار می داند. این برداشت دارای طیف گسترده ایست که در یک سوی آن اعمال قدرت انحصاری اتحادیه های کارگری و الگوهای قدرت چانه زنی آنها بر پایه ی متغییر اقتصادی قرار دارد و در سوی دیگر الگوهای غیر اقتصادی مبارزه جویی این اتحادیه ها.
1- تحولات پولی داخلی
در داخل سرزمین های اسلامی دو حادثه می توانست در تغییر حجم پول تأثیر داشته باشد، ضرب سکه های درهم و دینار که حجم پول را افزایش می داد و شکستن مسکوک درهم و دینار که باعث کاهش حجم پول رایج می شد.
الف- ضرب سکه
منابع تاریخی، اولین ضرب سکه را در صدر اسلام در سال هجدهم هجری در زمان خلافت عمر ذکر کرده اند.
در زمان عثمان نیز درهم هایی ضرب شد که بر روی آنها عبارت (الله اکبر) حک شده بود.
از برخی منابع بر می آید که امیر المؤمنین علی (ع) اول کسی بود در سال چهلم هجری، سکه هایی را ضرب نمود که بر یک طرف آن ها به خط کوفی عبارت ((الله الصمد لم یلد ولم یولد ولم یکن له کفوا احد)) و در اطراف آن عبارت ((محمد رسول الله ارسله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله ولو کره المشرکون)) حک شده بود و بر روی طرف دیگر عبارت ((لااله الالله وحده لا شریک له)) و در اطرافش عبارت ((ضرب هذا الدرهم بالبصره سنه 40)) نوشته شده بود. ولی چون حکومت آن حضرت ادامه پیدا نکرد، ضرب سکه های اسلامی متوقف شد و نتوانست جایگزین سکه های قبلی گردد.
ضرب سکه در حکومت خلفای امویان فی الجمله وجود داشت و در سال 77 هجری عبدالملک با راهنمایی امام محمد باقر (ع) ضرب و معامله به وسیله سکه های غیر اسلامی را ممنوع نمود و به ضرب سکه های اسلامی با حجم بسیار گسترده روی آورد و مردم را وادار کرد که فقط با سکه های اسلامی معامله کنند. از سالهای 77 هجری، ضرب سکه در اکثر شهرهای مهم ونسبتاً بزرگ کشور پهناور اسلامی انجام گرفت و صناعت ضرب سکه به اوج خود رسیده بود و دارالضرب ها اگر چه تحت نظر خلیفه و والیان او اداره می شدند، اما از جهت کار و فعالیت عمومی بودند، یعنی هم بیت المال و دستگاه حکومتی می توانست طلاها و نقره ها و سکه های مغشوش واز رواج افتاده را به دارالضرب برده و تبدیل به سکه های اسلامی کند و هم مردم و تجار اجازه داشتند با پرداخت هزینه ضرب از امکانات دارالضرب استفاده نمایند. این روال در زمان خلفای اموی و عباسی جریان داشت.
بنابراین بعد از عبدالملک هر چند در سطح بسیار گسترده به ضرب سکه های جدید و اسلامی اقدام شد اما چون سکه های جاری را تبدیل به سکه های اسلامی نمودند به نظر می آید چندان در افزایش حجم پول مؤثر واقع نشد.
ب- شکستن مسکوک درهم و دینار
چون قیمت دینارها و نقره های مسکوک با طلا ونقره غیر مسکوک، اختلاف اندکی داشت- اختلاف هزینه ضرب که در حدود یک درصد بود- بعضی از مردم به خاطر اغراضی از جمله هنگامی که عرضه سکه های درهم و دینار افزایش پیدا می کرد از ارزش آن کاسته می شد، سکه های مسکوک را ذوب کرده تبدیل به طلای غیر مسکوک می کردند که اسم آن را ((قراضه)) می گفتند. این عمل باعث خارج شدن تعدادی از سکه ها از جریان معاملات گشته و حجم پول کاهش پیدا می کرد. خلفا از این عمل جلوگیری کرده و عامل آن را به سختی مجازات می نمودند.
2- تغییرات حجم پول ناشی از فتوحات
با پیروز مسلمانان بر امپراتوری های ایران و روم گنج های عظیم قیصر و کسرا را به چنگ آوردند و درهم و دینارها و طلا و جواهرات فراوانی وارد مرکز حکومت مسلمانان – مدینه – شد. این امر به یقین در کوتاه مدت باعث افزایش حجم پول در مدینه و اطراف آن می شد، اما در کل سرزمین های اسلامی حجم پول تغییر نیم کرد، زیرا سرزمین های فتح شده ایران و روم جزء قلمرو سرزمین های اسلامی محسوب می شد و با توجه به آزادی تجارت بین سرزمین های عربستان و سایر بخش های حکومت اسلامی و هم چنین با توجه به روحیه تجارتی مردم عربستان تعدیل لازم از نظر حجم پول بین عربستان و سایر مناطق صورت می گرفت و در درازمدت تأثیر افزایش حجم پول در عربستان خنثا می گردید.
نظام پولی صدر اسلام
از مطالب گذشته روشن شد که نظام پولی صدر اسلام نظام دو پولی درهم و دینار بود و بین درهم ودینار دو گونه رابطه وجود داشت: رابطه قیمتی و رابطه وزنی و هر یک از آن دو دارای رابطه آزاد و رابطه ثابت قانونی و شرعی بود بنابراین از نظر نظام پولی و دو نوع نظام پولی یکی بدون رابطه مشخص قانونی و دیگری با رابطه مشخص قانونی وجود داشت.
الف- رابطه وزنی ثابت و قانونی
چنان که گذشت وزن دینارها 4/25 گرم وزن درهم های شرعی و اسلامی شش دانق برابر با 2/975 گرم (710 وزن دینار) بود. این وزن ها به عنوان وزن های شرعی و اسلامی و در مالیات های شرعی، دیات، کفارات و... عمل می شد.
ب- رابطه وزنی غیر ثابت
در کنار رابطه ثابت شرعی که در همه مکان ها و زمان های صدر اسلام عمل می شد، یک نوع رابطه سیال در زمانها و مکان های مختلف در صدر اسلام بین درهم و دینار موجود بود و دینارها بین 3/225-4/300 گرم و درهم ها بین 0/496-3/967 گرم در نوسان بودند.
مقاله بررسی جامع تورم
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 35 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 40 |
مقاله بررسی جامع تورم در 40 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست :
عنوان صفحه
فصل اول
تورم چیست--------------------------------------------- 1
آمار تورم ---------------------------------------------- 6
راههای مبارزه با تورم ------------------------------------- 7
رابطه تورم و توسعه چیست؟--------------------------------- 8
تورم چه تاثیری بر نظام کل کشور دارد ------------------------- 9
خصوصیات اقتصادی ایران ---------------------------------- 12
فصل دوم
تاریخچه تورم در اسلام و کاهش ارزش پول --------------------- 17
پول رایج درصدر اسلام------------------------------------- 21
فصل سوم
اسکناس های تورم زا یاتورم های اسکناس زا --------------------- 28
آمارهای بانک مرکزی -------------------------------------- 31
فصل چهارم
نتیجه گیری --------------------------------------------- 32
منابع و مأخذ--------------------------------------------- 34
پیشگفتار :
به عنوان یک دانشجوی اقتصاد از ترم اول نسبت به این موضوع یعنی تورم کنجکاو بودم متأسفانه فرصتی برای به دست آوردن اطلاعات در مورد این موضوع پیدا نکرده بودم تا این که برای درس روش تحقیق این موضوع را انتخاب کردم. همیشه هر وقت حرفی از اقتصاد به میان میاید اولین حرفی که افراد عامی در مورد اقتصاد مطرح می‌کنند تورم است با اینکه هیچ اطلاعات دقیقی در مورد این موضوع ندارند و فقط این اسم را به عنوان یک معذل اقتصادی شنیده اند از این رو تصمیم گرفتم که در مورد تورم تحقیق کنم البته قسمت عمده ای از تحقیق من جمع آوری اطلاعات می باشد ولی تمام تلاشم را کردم که از معتبرترین منابع و مآخذ در دسترس استفاده کنم و امیدوارم نتیجه گیری هایی که کردم مفید باشد.
مقدمه :
تورم یکی از موضوعات مهم در کشور ماست. همانگونه که می دانید در ایران درصد تورم در سال های اخیر بسیار زیاد بوده است و به طوری که قیمت ها در هر سال بسیار افزایش یافته و قدرت خرید مردم کم شده است. این تحقیق اطلاعات بیشتری درباره موضوع تورم ارائه می‌دهد.
فصل اول تحقیق در مورد تورم و مشکلات آن است و همین طور تأثیر آن به نظام اقتصادی و ...
فصل دوم در مورد تاریخچة تورم در اسلام و کاهش ارزش پول می باشد.
فصل سوم در مورد اسکناس های تورم زا یا تورم های اسکناس زا که آماری در مورد اسکناس ارائه می‌دهد.
فصل چهارم نتیجه گیری و راهکارهای مناسب مبارزه با تورم است.
چکیده :
تورم به زبان ساده
تورم (INFLATION) که یکی از قدیمی ترین پدیده های اقتصادی جهان و در حال حاضر یکی از معضلات جامعه ما نیز می باشد معلول سقوط و تنزل ارزش پول است که بر اثر عدم تعادل و افزایش نامتناسب وسایل پرداخت (نقدینگی، اعتبارات بانکی، اوراق بهادار و اخیراً پول الکترونیکی) نسبت به موجودی کالا به وجود می آید. و لازم به یادآوری است که عده ای از اقتصاددانان عوامل دیگری از قبیل نوسانات نرخ ارز، فعالیتهای بانک های تجاری، صادرات و واردات، خریدهای اضافی و بالاخره جنگ، زلزله و بلایای آسمانی را در ایجاد تورم مؤثر می دانند که در تحلیل نهایی و کم وبیش اغماض به همان سقوط ارزش پول و عدم تعادل نامتناسب نقدینگی و موجودی کالا منتهی می گردد. در این مورد ذکر مثال ساده ای را بی مناسب نمی داند.
اگر در یک واحد اقتصادی میزان نقدینگی را هزار و موجودی یک کالای به خصوص را صد فرض کنیم بهای واحد کالای مورد نظر ده خواهد بود. حالا اگر نقدینگی به دو هزار افزایش یابد و یا موجودی کالا به پنجاه واحد تقلیل پیدا کند بهای واحد مورد نظر به بیست افزایش خواهد یافت.
· سوابق تورم
سابقه تورم به سابقه اقتصاد در جوامع باز می گردد. ولی گران ترین و شدید ترین تورمی که در قرن اخیر به یاد داریم تورم آلمان در 1923 روسیه شوروی مقارن با انقلاب اکتبر و چین در سال 1948 قابل یادآوری است. در تورم سالهای 1923 به بعد در آلمان برابری مارک آلمان با دلار آمریکا بیش از یک میلیارد سقوط نمود برای یک غذا مارک را با سبد حمل می کردند و بهای خرید یک خانه قبل از تورم به مصرف خرید یک قالب کره یا پنیر می رسید.
در ایران نیز در طول تاریخ مانند سایر جوامع تورم و آثار آن همواره مشاهده شده ولی نزدیک ترین و شاید مهم ترین آن در سالهای 55-1945 وبعد از انقلاب اسلامی و بر اثر جنگ تحمیلی و فرار سرمایه ها می توان ملاحظه نمود. در تورم دو رقمی سالهای اخیر بایستی به نقش افزایش غیر منتظره بهای نفت اشاره شود که چنانچه این افزایش و ذخیره ارزی در خط تولید قرار نگیرد الزاما بایستی فاجعه‌ای را در اقتصاد کشور انتظار داشت.
· آثار تبعی تورم
همانطور که اشاره شد اولین آثار تورم در سقوط ارزش پول و افزایش هزینه زندگی مشاهده می گردد. باید دانست که تورم برای عموم طبقات آثار مشابه و یکسانی ندارد. بازرگانان و واسطه های مبادلات کالا به دنبال افزایش بهای مایحتاج عمومی بهای موجودی کالای خود را متقابلاً بالا برده و افزایش هزینه زندگی را با افزایش سطح زندگی جبران می نمایند ولی طبقات کم درآمد و با درآمد ثابت به خصوص حقوق بگیران ابتدا ناگزیر از کاهش سطح زندگی و احتیاجات اولیه خود از قبیل خوراک، پوشاک و ... بوده و در صورت ادامه تورم مجبور به استفاده از پس انداز یا فروش دارایی های احتمالی از قبیل طلا و جواهرات خانواده به قیمت ارزان به دلالان و رانت خواران می گردند چنانچه این امکانات را هم نداشته باشند. اجباراً به مشاغل کاذب دوم و سوم روی می آورند.
آثار دیگر تورم را در بودجه دولت و صادرات و واردات می توان ملاحظه نمود. می دانیم که دولت نیز به نوعی مصرف کننده کالا و پرداخت کننده حقوق و دستمزد می باشد و در نتیجه بار تورم را بر دوش دارد و باید به نوعی آن را جبران نماید. این امر از طریق افزایش مالیات ها به خصوص مالیات غیر مستقیم و یا کسر بودجه از شبکه بانکی که خود نیز تورم زا می باشند تأمین می گردد که در هر دو صورت تحمیل مجددی است به طبقات کم در آمد. در مورد صادرات و واردات اضافه می نماید که بالا رفتن بهای تولیدات با توجه به رقابت سایر کشورهای تولید کننده موجب کا هش صادرات و افت تولید داخلی به خاطر تأمین نیاز مردمان سبب افزایش واردات خواهد گردید.
· مقابله با تورم
می دانیم که صحیح ترین راه مبارزه با پدیده های اجتماعی شناسایی و برطرف کردن علل آن است در مورد علل اصلی تورم و افزایش نقدینگی و کاهش موجودی کالا اشاره شده بود که ذیلاً مورد بررسی قرار می گیرد. افزایش نقدینگی یا به گفته علمای اقتصاد رشد اقتصادی فی نفسه اگر به مصرف توسعه اقتصادی برسد نه تنها موجب تورم نمی شود بلکه خود عامل جهت بالا رفتن سطح تولید و نهایتاً کاهش تورم می گردد در غیر این صورت و چنانچه مورد بهره برداری بورژوازی، دلالی و رانت خواران قرار گیرد تورم مضاعف را موجب شده «بلای جان مردمان خواهد شد».
جهت تأمین کالای مورد نیاز و مقابله با تورم نظرات متعددی از قبیل حذف واسطه‌ها مبارزه با احتکار، جلوگیری از فزونی تقاضا و ... اظهار شده که هر کدام به نوبه خود مفید و مؤثر می باشد ولی باید دانست که اجرای این امر یعنی افزایش تولید و تأمین کالای مورد نیاز فقط از طریق سوق دادن سرمایه و نقدینگی به صنعت، کشاورزی، دامپروری و خدمات عمومی وابسته به آنها (شبکه حمل و نقل داخلی و خارجی، آب، برق، گاز و تلفن ...) امکان پذیر می باشد. نکته قابل یادآوری و بسیار مهم این که سرمایه گذاری در تولید شرایط خاص اقتصادی از قبیل نرخ بهره در بازار آزاد درصد بیکاری، بورس اوراق بهادار، نقش یارانه و ... را طلب می‌کند که در شماره های بعد درباره آنها اشاره خواهیم کرد.
فصل اول
- تورم چیست؟
تعریف های مختلفی از تورم وجود دارد که همه آنها تقریباً بیانگر یک موضوع هستند: تورم عبارت است از افزایش دائم و بی رویه سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات که در نهایت به کاهش قدرت خرید و نابسامانی اقتصادی می شود.
- انواع تورم
در نظریه های اقتصادی، تورم را به سه نوع تقسیم می‌کنند:
1- تورم خزنده (آرام یا خفیف): به افزایش ملایم قیمت ها گفته می شود. در تورم خفیف، افزایش قیمت بین 1تا6 درصد، حداکثر 4 درصد یا بین 4تا8 درصد در سال ذکر شده است.
2- تورم شدید (تورم شتابان یا تازنده): در این نوع تورم آهنگ افزایش قمیت ها تند و سریع است. برای تورم شدید، 15 تا 25 درصد در سال را نوشته اند.
3- تورم بسیار شدید (تورم افسارگسیخته، فوق تورم و ابر تورم): این نوع تورم شدیدترین حالت تورم به شمار می رود. معیار تورم بسیار شدید را 50 درصد در ماه یا دو برابرشدن قیت هادر مدت شش ماه و... بیان داشته‌اند.
البته نمی توان نرخ ثابتی ارائه کرد زیرا این مقادیر با توجه به شرایط زمانی و ... عوض می شوند. علاوه بر این تقسیم بندی کلی می توان تورم را به دسته های کوچکتری نیز تقسیم کرد:
1- تورم پنهان: در آن قیمت ثابت ولی کیفیت کمتر می شود.
2- تورم خزنده : تورمی آرام و پیوسته است. معمولاً به علت افزایش تقاضا است. بعضی اقتصاددانان معتقدند که محرکی برای افزایش در آمد است و بعضی دیگر معتقدند که سبب کاهش قدرت خرید است (هر 25 سال 50%).
3- تورم رسمی: به علت افزایش عرضه پول از سوی دولت.
4- تورم ساختاری: به علت افزایش قیمت ها به دلیل وجود تقاضای اضافی. در این نوع تورم دستمزدها به دلیل وجود فشار (کمبود) در برخی بخش ها افزایش می یابد. این نوع تورم در کشورهای در حال پیشرفت زیاد است.
5- تورم سرکش: افزایش سریع و بی حد و مرز قیمت ها. آثار تورم سرکش عبارتند از (1) کاهش ارزش پو، (2) گسستگی روابط اقتصادی، و (3) فروپاشی نظام اقتصادی. این نوع تورم معمولاً پس از جنگها یا انقلاب ها رخ می‌دهد مثل افزایش قیمت 2500% در آلمان در سال 1923.
6- تورم شتابان: افزایش سریع و شدید نرخ تورم. مثلاً وقتی دولت سعی کند بیکاری را پایینتر از حد طبیعی نگاه دارد، این اقدام باعث افزایش تورم می شود.
7- تورم مهار شده: تورمی است که به دلیل وجود شرایط تورمی که در کشور ایجاد شده ا ست و در مقابل از افزایش آن جلوگیری شده این شرایط معمولاً از فزونی تقاضای کل بر عرضه کل کالاها و خدمات پدید می آید که با فرض ثابت بودن دیگر شرایط به ازدیاد قیمت ها می انجامد.
8- تورم فشار سود: تورمی که در آن تلاش سرمایه داران برای تصاحب سهم برزگی از درآمد ملی منشأ تورم می گردد.
9- تورم فشار هزینه: تورمی که مستقل از تقاضا صرفاً از افزایش هزینه های تولید ناشی می شود. مثال بارز چنین تورمی را در تمام کشورهای صنعتی غرب پس از افزایش استثنایی بهای نفت در سالهای 1973 و 1978 می توان دید. برخی از اقتصاددانان معتقدند که متداولترین منبع تورم فشار هزینه قدرت اتحادیه های کشوری است که اضافه دستمزدی بیش از افزایش بازدهی بدست می آورند و این خود در یک مارپیچ تورمی موجب افزایش قمیت ها و متقابلاً تقاضا برای دستمزد بیشتر می شود. منتقدان این نظریه استدلال می‌کنند که اگر اتحادیه های کارگری هنگامی که موفق به افزایش دستمزد شوند که سطح تقاضای کل برای جبران آن به اندازه ی کافی افزایش نیافته باشد گرایش هایی در جهت افزایش بیکاری بوجود خواهد آمد که اثرات رکوردی بر اقتصاد خواهد داشت. چنین فرآیندی نمی تواند به طور نامحدودی ادامه یابد و بنابراین تورم فشار هزینه یقیناً نمی تواند بیان کننده تورم مزمنی باشد که کشورهای اروپای غربی پس از جنگ جهانی دوم به آن دچار شدند. لذا افزایش قیمت را، در مرحله نخست، یا باید حاصل تقاضای اضافی یا حاصل بالا بردن کل تقاضای پولی برای جلوگیری از بیکاری دانست.
10- تورم فشار تقاضا: تورم ناشی از فزونی تقاضای کل نسبت به کل جریان کالا و خدمات ایجاد شده در اقتصاد که همه عوامل تولید را با ظرفیت کامل بکار گرفته باشد. هر گاه تقاضای مصرف کنندگان دولت و بنگاهها برای کالا و خدمات بر عرضه موجود فزونی گیرد قمیت ها در اثر این عدم تعادل افزایش خواهد یافت. در اصل افزایش قیمت باید تقاضای اضافی را از میان بردارد و بار دیگر تعادل برقرار سازد و بر این اساس باید برای گرایش مستمر به سوی تورم، که ویژگی بسیاری از اقتصادهای پس از جنگ شده است، توصیفی یافت. یکی از نظریه های رایج در این باره مازاد مستمر تقاضا را ناشی از سیاست دولت می داند. بنا بر این نظریه در حالی که مصرف کنندگان و شرکتها به هنگام افزایش قیمت ها تقاضای خود را کاهش می دهند، دولت به هنگام افزایش قیمت ها تقاضای خود را کاهش می دهند، دولت به دلیل توانایی اش در تأمین مالی مخارج خود از محل ایجاد پول، می تواند میزان مخارج خود ار به ارزش واقعی حفظ کند یا حتی افزایش دهد. در نتیجه این اقدام نه تنها میل مستمر به تورم بوجود می آید بلکه سهم بخش دولتی از کل منابع موجود در اقتصاد نیز افزایش می یابد.
11- تورم اننقال تقاضا: نظریه ای عناصر تورم فشار تقاضا و فشار هزینه را با هم ترکیب می‌کند و تغییر در ساخت تقاضای کل را دلیل تورم می شمارد. هر گاه اقتصاد دچار انعطاف ناپذیری های ساختاری باشد، گسترش برخی صنایع با افول برخی دیگر از صنایع همراه خواهد بود و عوامل تولید را به آسانی نمی توان به بخش های تولیدی انتقال داد. از این رو برای جذب وسایل تولید به سوی صنایع در حال گسترش باید قیمتهای بالاتری پرداخت شود. در نتیجه کارگران بخش های افول یابنده خواستار دستمزدی برابر با کارگران دیگر بخش ها می شوند و ترکیب این عوامل به تورم می انجامد.
12- تورم فشار قیمت: نوعی تورم فشار هزینه که در اثر تحمیل قیمتهای بسیار گزاف از سوی صاحبکاران اقتصادی با هدف دستیابی به سودهای کلان بدست می آید.
13- تورم فشار دستمزد: نوعی فشار هزینه که سرچشمه فرایند تورم را فشار اتحادیه کارگری بر بازار کار می داند. این برداشت دارای طیف گسترده ایست که در یک سوی آن اعمال قدرت انحصاری اتحادیه های کارگری و الگوهای قدرت چانه زنی آنها بر پایه ی متغییر اقتصادی قرار دارد و در سوی دیگر الگوهای غیر اقتصادی مبارزه جویی این اتحادیه ها.
1- تحولات پولی داخلی
در داخل سرزمین های اسلامی دو حادثه می توانست در تغییر حجم پول تأثیر داشته باشد، ضرب سکه های درهم و دینار که حجم پول را افزایش می داد و شکستن مسکوک درهم و دینار که باعث کاهش حجم پول رایج می شد.
الف- ضرب سکه
منابع تاریخی، اولین ضرب سکه را در صدر اسلام در سال هجدهم هجری در زمان خلافت عمر ذکر کرده اند.
در زمان عثمان نیز درهم هایی ضرب شد که بر روی آنها عبارت (الله اکبر) حک شده بود.
از برخی منابع بر می آید که امیر المؤمنین علی (ع) اول کسی بود در سال چهلم هجری، سکه هایی را ضرب نمود که بر یک طرف آن ها به خط کوفی عبارت ((الله الصمد لم یلد ولم یولد ولم یکن له کفوا احد)) و در اطراف آن عبارت ((محمد رسول الله ارسله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله ولو کره المشرکون)) حک شده بود و بر روی طرف دیگر عبارت ((لااله الالله وحده لا شریک له)) و در اطرافش عبارت ((ضرب هذا الدرهم بالبصره سنه 40)) نوشته شده بود. ولی چون حکومت آن حضرت ادامه پیدا نکرد، ضرب سکه های اسلامی متوقف شد و نتوانست جایگزین سکه های قبلی گردد.
ضرب سکه در حکومت خلفای امویان فی الجمله وجود داشت و در سال 77 هجری عبدالملک با راهنمایی امام محمد باقر (ع) ضرب و معامله به وسیله سکه های غیر اسلامی را ممنوع نمود و به ضرب سکه های اسلامی با حجم بسیار گسترده روی آورد و مردم را وادار کرد که فقط با سکه های اسلامی معامله کنند. از سالهای 77 هجری، ضرب سکه در اکثر شهرهای مهم ونسبتاً بزرگ کشور پهناور اسلامی انجام گرفت و صناعت ضرب سکه به اوج خود رسیده بود و دارالضرب ها اگر چه تحت نظر خلیفه و والیان او اداره می شدند، اما از جهت کار و فعالیت عمومی بودند، یعنی هم بیت المال و دستگاه حکومتی می توانست طلاها و نقره ها و سکه های مغشوش واز رواج افتاده را به دارالضرب برده و تبدیل به سکه های اسلامی کند و هم مردم و تجار اجازه داشتند با پرداخت هزینه ضرب از امکانات دارالضرب استفاده نمایند. این روال در زمان خلفای اموی و عباسی جریان داشت.
بنابراین بعد از عبدالملک هر چند در سطح بسیار گسترده به ضرب سکه های جدید و اسلامی اقدام شد اما چون سکه های جاری را تبدیل به سکه های اسلامی نمودند به نظر می آید چندان در افزایش حجم پول مؤثر واقع نشد.
ب- شکستن مسکوک درهم و دینار
چون قیمت دینارها و نقره های مسکوک با طلا ونقره غیر مسکوک، اختلاف اندکی داشت- اختلاف هزینه ضرب که در حدود یک درصد بود- بعضی از مردم به خاطر اغراضی از جمله هنگامی که عرضه سکه های درهم و دینار افزایش پیدا می کرد از ارزش آن کاسته می شد، سکه های مسکوک را ذوب کرده تبدیل به طلای غیر مسکوک می کردند که اسم آن را ((قراضه)) می گفتند. این عمل باعث خارج شدن تعدادی از سکه ها از جریان معاملات گشته و حجم پول کاهش پیدا می کرد. خلفا از این عمل جلوگیری کرده و عامل آن را به سختی مجازات می نمودند.
2- تغییرات حجم پول ناشی از فتوحات
با پیروز مسلمانان بر امپراتوری های ایران و روم گنج های عظیم قیصر و کسرا را به چنگ آوردند و درهم و دینارها و طلا و جواهرات فراوانی وارد مرکز حکومت مسلمانان – مدینه – شد. این امر به یقین در کوتاه مدت باعث افزایش حجم پول در مدینه و اطراف آن می شد، اما در کل سرزمین های اسلامی حجم پول تغییر نیم کرد، زیرا سرزمین های فتح شده ایران و روم جزء قلمرو سرزمین های اسلامی محسوب می شد و با توجه به آزادی تجارت بین سرزمین های عربستان و سایر بخش های حکومت اسلامی و هم چنین با توجه به روحیه تجارتی مردم عربستان تعدیل لازم از نظر حجم پول بین عربستان و سایر مناطق صورت می گرفت و در درازمدت تأثیر افزایش حجم پول در عربستان خنثا می گردید.
نظام پولی صدر اسلام
از مطالب گذشته روشن شد که نظام پولی صدر اسلام نظام دو پولی درهم و دینار بود و بین درهم ودینار دو گونه رابطه وجود داشت: رابطه قیمتی و رابطه وزنی و هر یک از آن دو دارای رابطه آزاد و رابطه ثابت قانونی و شرعی بود بنابراین از نظر نظام پولی و دو نوع نظام پولی یکی بدون رابطه مشخص قانونی و دیگری با رابطه مشخص قانونی وجود داشت.
الف- رابطه وزنی ثابت و قانونی
چنان که گذشت وزن دینارها 4/25 گرم وزن درهم های شرعی و اسلامی شش دانق برابر با 2/975 گرم (710 وزن دینار) بود. این وزن ها به عنوان وزن های شرعی و اسلامی و در مالیات های شرعی، دیات، کفارات و... عمل می شد.
ب- رابطه وزنی غیر ثابت
در کنار رابطه ثابت شرعی که در همه مکان ها و زمان های صدر اسلام عمل می شد، یک نوع رابطه سیال در زمانها و مکان های مختلف در صدر اسلام بین درهم و دینار موجود بود و دینارها بین 3/225-4/300 گرم و درهم ها بین 0/496-3/967 گرم در نوسان بودند.
مقاله بررسی جامع پیامبران
| دسته بندی | معارف اسلامی |
| بازدید ها | 2 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 25 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 38 |
مقاله بررسی جامع پیامبران در 38 صفحه ورد قابل ویرایش
«مقدمه»
اولین انسانی که پای برعرصه وجود نهاد وزندگی را درزمین آغازید، پیامبری از پیامبران خدا بوده است. این سخن را می توان از ویژگیهایی که قرآن کریم برای وی می شمرده دریافت: به یقین خداوند، آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را برمردم جهان برتری داده است[1]
و]خدا[ همه اسما را به آدم آموخت[2]
سپس آدم ازپروردگارش کلماتی را دریافت کرد[3]
هم چنین به استناد ادله ای که درباب ضرورت وجود وحی و رسالت درزندگی انسان، درگفتار پیشین گذشت، نیز می توان این ادعا را – که اولین انسان پیامبر بوده است، ثابت کرده؛ زیرا او نیز برای رستگاری خویش نیاز به امداد الهی داشته است. از آن روز تا کنون بشر همواره مورد لطف الهی بوده است و پیامبران الهی برای راهنمایی اوپیاپی آمده اند:
درتورات ، انجیل و قرآن کریم، تنها به نام برخی از این پیامبران و داستان زندگانی آنان اشاره شده است.
ما هم چنان که به نوح و پیامبران بعد از او وحی کردیم، به تو ]نیز[ وحی کردیم و به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط و عیسی و ایوب و یونس و هارون و سلیمان ]نیز[ وحی نمودیم و به داود زبور بخشیدیم و پیامبرانی را ] فرستادیم[ که درحقیقت ]ماجرای[ آنان را پیش تر برتو حکایت نمودیم و پیامبرانی که ]سرگذشت[ ایشان را برتو بازگو نکرده ایم[4].
برخی از این فرستادگان، کسانی بوده اند که خداوند ایشان را برمی انگیخت تا قوم و قبیله ای را از انحراف عقیدتی یا اخلاقی و اجتماعی ویژه ای که بدان دچار شده بودند، برهانند. اینان طبیبانی برای آن بیماران بودند و بیش از این رسالتی نداشتند . رسالت این گروه از پیامبران به مکان و زمان خاصی محدود می شد و پیام جهان شمولی نداشتند.
از میان فرستادگان الهی، کسانی نیز بوند که تبلیغ و استقرار شریعت پیامبران بزرگی مانند حضرت نوح و موسی (ع) را برعهده داشتند. آنان می بایست چراغ هدایتی را که پیامبران صاحب شریعت روشن کرده بودند، فروزان نگاه دارند و آن پیام را در دیگر محدوده های جغرافیایی و زمانی بگسترانند.
ما تورات را که درآن رهنمود و روشنایی بود، نازل کردیم. پیامبرانی که تسلیم ]فرمان خدا[ بودند، به موجب آن برای یهود داوری می کردند. [5]
گروه سوم از فرستادگان الهی کسانی بودند که دراصل فقط برای یک قوم یا ملت خاصی پیام الهی را می آوردند و خود نیز دعوی جهان شمولی نداشتند. قرآن کریم درباره حضرت یونس (ع) می فرماید:
و او را به سوی یک صد هزار ]نفر از ساکنیان نینوا[ یا بیشتر روانه کردیم. پس ایمان آوردند و تا چندی برخوردار شان کردیم.[6]
افزون بر همه آنان، پیامبرانی نیز بودند که رسالتی عظیم تر داشتند و همگان مخاطب پیام الهی آنان بودند. قرآن کریم نیز پیامبر اسلام را فرستاده خدا بسوی همگان می‌داند:
بگو«ای مردم! من پیامبر خدا بسوی همه شما هستم»[7] اما پیامبر بزرگ اسلام(ص) ویژگی دیگری نیز دارد که او خاتم پیامبران و دین او آخرین برنامه سعادت انسان است.
اعتقاد به این که ماجرای پیامبری و نبوت با آوردن حضرت محمد(ص) پایان می گیرد و سلسله ای که ازآدم شروع شده بود یا حضرت محمد(ص) به فرجام می رسد لذا با این مقدمه می خواهم به بخشی از وظایف پیامبران از حضرت آدم تا حضرت محمد(ص) در قرآن بپردازم.
بخش اول
فصل اول : تعاریف لغوی واصطلاحی نبی و رسول
نبوت از شوون بسیار مهم فرستادگان الهی است و دانشمندان اسلامی درمورد پیامبر اسلام نیز نبوت را نخستین و بارزترین شان او می دانند. نبی اگر از ماده «نبا» باشد به مفهوم صاحب خبر مهم و اگر از ماده «نبو» باشد به معنای دارای مقام والا و برجسته است؛
نبی از نبوت به معنای رفعت است ونبی رابه سبب جایگاه بلند او نسبت به سایر مردم بدین نام خوانده اند.[8]
«فراهیدی» قدیم ترین لغت شناس اسلامی می نویسد: نبی به معنای راهی است که انسان را به مقصد مطلوب خود می رساند[9]. و کسایی گفته است : النبی الطریق و الانبیاء طرق الهدی[10].
درباره رسول باید گفت معنای لغوی آن از رسل است که به گفته راغب به معنای برانگیختن با نرمش و ملایمت است[11] و دراصطلاح برنده سخن و حامل پیام و صاحب رسالت.
به هر حال، نبی و رسول، صرف نظر از مصادیقشان هر دوبرای بشارت و انذار و دیگر وظایف هدایتی مبعوث می شوند.
پیامبران بسیاری درطول تاریخ برای هدایت بشر مبعوث شده و هریک دارای رتبه ای خاص از قرب به درگاه الهی و منزلت آسمانی بوده اند وبنا به مشیت الهی درشرایط مکانی و زمانی خاص، برای هدایت مردم مبعوث شده اند. برخی از ایشان به عنوان نبی و برخی به عنوان رسول و برخی با هردو عنوان و برخی با لقب اولوالعزم شهرت یافته اند.
«بخش دوم»
فصل اول: پیامبران و فرستادگان خدا کیانند؟
پیامبران و فرستادگان کسانی هستند که خداوند آنان را ازمیان افراد بشر برگزیده است . آنان حاملان رسالت او برای بندگانش بوده و گروندگان به خدا و نیک کرداران را به پاداش نیکو دردنیا و آخرت مژده می دهند و کافران و بدکاران را ازکیفر و عذاب سخت برحذر می دارند. خداوند سبحان دراین زمینه فرموده است:
ومانرسل المرسلین الا مبشرین و منذرین فمن امن و اصلح فلاخوف علیهم و لا هم یحزنون ؛[12]
این پیامبران و فرستادگان، دانش خود را به وسیله عقل و حواس و به روشهای گوناگون، مانند الهام، شنیدن مستقیم ازفرشته ای به صورت انسان، رویای صادقانه و دیگر حالات روحی که غیر از پیامبر کسی آنها را درک نمی کند- دریافت می کنند. این شیوه آموختن که برخلاف روش های معمولی است، وحی خوانده می شود.
امکان وجود پیامبران
فلسفه های مادی، شبهات زیادی بر اصل نبوت وارد ساخته و وجود پیامبران را نفی و درنتیجه جهان ماوراءالطبیعه راانکار کرده اند، ولی پژوهشگری که حقیقت نبوت را بررسی کند، وقایع تاریخی ثابت و قانع کننده ای را دربرابر خود می بیند که جای هیچ گونه شک و تردیدی را برای او باقی نمی گذارد.
امروزه دربشتر نقاط جهان ادیانی وجود دارد که پیامبران بی شماری مردم را به آن ادیان دعوت کرده اند و میلیون ها نفر درزندگی مادی و معنوی خویش احکام آنها را به کار می بندند.
این ادیان درجزئیات احکام خود با یکدیگر اختلاف دارند، ولی دراصل دعوت و اعتقادات از قبیل اعتقاد به یگانگی خدا و جهان پس از مرگ که هر انسانی پاداش کار نیک دنیایی خویش را می بیند-با یکدیگر سازگارند.
این شمول و عمومیت به طور قطع و یقین بر این امر دلالت دارد که نبوت، نیاز روحی تمام بشریت است، به وپژه آن که درگذشته به جهت فاصله زیاد و غیر قابل پیمودن بین کشورها، مردم با یکدیگر آشنایی نداشتند و چون وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو و تلویزیون ، مجلات، روزنامه ها ، پست مراسلات و دیگر وسایل آن گونه که امروزه هست وجود نداشت، از این رو ارتباطی نیز میان ملت ها برقرار نبود.
ادیانی که تاکنون وجود داشته و صدها میلیون نفر پیرو آنها هستند، خود گواهی بر وجود نبودند؛ زیرا تمام این ادیان از نبوت سرچشمه گرفته اند و دین بدون پیامبر وجود ندارد.
الهام یا شعور حیوانات
نبوت، امری دور از عقل و خرد نیست؛ زیرا درجهان امروز، برخی از موجودات دارای شناختی غیر از راه حواس و جدای از عقل هستند که آن عبارت است از : الهام حیوانات.
جانور شناسان به وجود شعور خاصی دربرخی از حیوانات ریز اعتراف کرده اند، از جمله: جستجوی غذا، یا ساختن خانه ها و نگهداری تخم های خود، که از تصور انسان خارج است.
بنابراین زمانی که این واقعیت های علمی مورد قبول دانشمندان است، از خرد به دور نیست که خداوند عده ای از انسان ها را ]برای ابلاغ دین[ به وحی خود اختصاصی دهد و آنچه را بخواهد- بدون شیوه آموزش محصول میان بشر- بدان ها بیاموزد.
روان شناسی کنونی
دانش امروزی به جهانی ماوراء الطبیعه و مستقل از ماده اعتراف دارد و این امر، جواز اعتبار نبوت و وحی را برای ما صادر می سازد. دکترمسمر، دانشمندآلمانی، درسال 1770 م. خواب مغناطیسی (هیپنوتیزم) را کشف و به تجربه ثابت کرد که انسان، تنها ابزاری مادی نیست، ولی دربردارنده روحی است که به هیچ وجه با ماده سنخیت ندارد و تا زمانی که عمل طبیعی بدن از کار نیفتاده است، برانسان تسلط دارد و این عقل باطنی و روح انسان است که بالاتر از عقل ظاهری است و به جهان فرا طبیعی ارتباط دارد.
فصل چهارم: معجزات پیامبران
معجزات پیامبران
هرشخص با ایمان باید اذعان داشته باشد که خداوند پیامبرانش را درجهت اثبات درستی دعوتشان برای مردم با تاییدات خاص خویش مورد توجه قرار داده است، تاییداتی که ازحیطه عقل و اندیشه بشری خارج و گواهی بر این امر است که آنان فرستادگان خدایند. بر این گونه تاییدات گاهی لفظ «معجزات» یا «نشانه ها» یا «بینات» اطلاق می شود؛ زیرا کارهایی برتر از قدرت بشر و خارج از حد توانایی و ماورای دانش و فهم انسان ها و مخالف سنت های مادی و قوانین متعارف طبیعی است. دراین زمینه لفظ «معجزات» بیشتر به کار برده می شد و از این رو «معجزه» نامیده شده که بشر، از انجام اموری مانند آن عاجز و ناتوان است. دانشمندان معجزه را اموری فوق العاده دانسته اند که خداوند به دست پیامبران به اجرا درمی آورد تا ایشان به وسیله آن، بر صدق نبوت خویش اقامه دلیل کنند. این معجزات، ذاتاً محال نبوده و عقل و واقعیت، موید آنها هستند. چه بسا مردانی که در طول تاریخ به پاخاسته، مدعی پیامبری شدند و با کارهای خارق العاده خویش، مردم را به مبارزه می طلبیدند. مردم نیز آن کارها را آشکارا دیدند و عده زیادی بدان ها گرویده، ایمان آوردند.
بنابراین، پیامبر فرمان خداوند را به مردم ابلاغ می‌کند. کسانی که داری فطرتی سالمند، نور حقیقی راکه پرتو افکن شده، دریافت می‌کنند ولی آنان که فطرتی تباه شده دارند، ازسرعناد و تبختر این نور هدایت را نادیده می گیرند. به همین دلیل حکمت الهی اقتضا می‌کند که پیامبران با دلیل و برهان حمایت شوند تا زبان ستیزه جویان و بدخواهان کوتاه، عذر آنها رد و حجت برآنها تمام شود.
معجزه، فرمول علمی ندارد و نمی توان آن را با ابزار انجام داد، ولی سحر و جادو دارای ابزار و قوانین است و امکان دارد شخص آن را بیاموزد و جادوگری کند و کارهایی همانند امور خارق العاده انجام دهد، درصورتی که آن کار از امور خارق العاده نیست.
انواع معجزات
پیامبران چند نوع معجزه داشته اند. ازجمله معجزات طبیعی، مانند بیرون جستن آب از سنگ دراین رابطه گفتنی است زمانی که پیروان موسی (ع) از او درخواست آب کردند، آن حضرت عصای خویش را به سنگی زد و آب از سنگ بیرون جهید. ازدیگر معجزات طبیعی، سایه افکندن ابر بر بنی اسرائیل دربیابان تیه است. همچنین شکافته شدن رود نیل و کنار رفتن آب برای عبور حضرت موسی(ع) و بنی اسرائیل و فرار از فرعون ازدیگر معجزات طبیعی است.
ازدیگر انواع معجزات، اخبار غیبی است؛ حضرت عیسی(ع) قوم خود را ازآنچه که می خوردند و آنچه ذخیره می کردند آگاه کرد. برخی از معجزات، اموری و مخالف قوانین طبیعت بوده؛ ماند آتشی که کافران برای سوزاندن حضرت ابراهیم (ع) افروختند و خداوند آتش را بر آن حضرت سرد و سالم قرار داد. هم چنین معجزاتی که به طور اتفاقی و به اندازه نیاز به وجود می آمد.
حکمت الهی چنین اقتضا کرد که معجزه هرپیامبری مطابق با اموری باشد که رایج میان مردم زمان خودش بوده ، تا برای تایید فرستاده اش و اثبات رسالت وی، رساتر باشد؛ مانند معجزه حضرت عیسی (ع) که مردگان را ] به اذن خدا[ زنده می کرد، زیرا یهود، مذکر وجود روح بودند و نیز معجزه حضرت موسی (ع) که عصای او به صورت اژدهایی درآمده و تمام ساز و برگ جادوگران را بلعید، چراکه مصریان درآن دوران، درجادوگری سرآمد بودند. به طور کلی معجزاتی را که پیامبران قبل از حضرت ختمی مرتبت (ص) آوردند، از همین قبیل بوده است، چون انسان های آن روز چندان رشد فکری نکرده بودند که دلایل عقلی، آنها را قانع سازد و راهی جز پذیرش امور خارق العاده نداشتند که با بروز آن، اندیشه آنها را خیره و مبهوت سازد و انگیزه ای باشد که آنان را به صدق نبوت پیامبران وا دارد.